ΤΙ ΑΛΛΑΞΕ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΟΥ 1917

Με λίγο μεγαλύτερο ύψος από τα προηγούμενα χρόνια και κατασκευή από μπετόν αρμέ έγιναν τα πρώτα κτίρια μετά την πυρκαγιά του 1917 στη Θεσσαλονίκη ενώ τη δεκαετία του 1930 έγιναν και τα πρώτα μέγαρα για να στεγάσουν εμπορικές επιχειρήσεις, που διατηρούνται ως σήμερα στις οδούς Τσιμισκή και Βενιζέλου.

Ζωντανό παράδειγμα αρχιτεκτονικής της ανοικοδόμησης που ακολούθησε την καταστροφική πυρκαγιά, αποτελεί για τη Θεσσαλονίκη η πλατεία Αριστοτέλους που σχεδιάστηκε από τον Ερνέστ Εμπράρ.
Για την ανοικοδόμηση της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του 1917, θα μιλήσει σήμερα σε εκδήλωση στο Α.Π.Θ., ο καθηγητής του τμήματος Αρχιτεκτόνων του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βασίλης Κολώνας. .....

Όπως λέει ο κ. Κολώνας στην αρχή η μορφολογία ήταν συντηρητική, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, τα κτίρια είχαν μέχρι πέντε ορόφους, ενώ μετά το 1930 ήρθε ένας νέος τύπος κτιρίων και καθιερώθηκε ως πρώτη ύλη το μπετόν αρμέ, που διευκόλυνε την κατασκευή, εξυπηρετούσε τους γρήγορους ρυθμούς, προβλημάτισε ωστόσο τους αρχιτέκτονες.

«Η εφαρμογή του σχεδίου Εμπράρ και η αρχιτεκτονική της ανοικοδόμησης δημιουργούν μια νέα πόλη στις παρυφές του παλαιού εμπορικού κέντρου και της παραδοσιακής Άνω Πόλης που δεν κάηκαν» ανέφερε ο κ. Κολώνας.
Η αρχιτεκτονική της πόλης κατά την πρώτη περίοδο της ανοικοδόμησης (1922-1929), χαρακτηρίζεται από την ιδιαίτερα έντονη οικοδομική δραστηριότητα και την αλλαγή στη σύνθεση του πληθυσμού της πόλης.

Η εγκατάσταση 80.000 προσφύγων στη Θεσσαλονίκη, μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και στην Τουρκία, αποτέλεσαν έναν κύριο παράγοντα ανάπτυξης στην οικονομία της πόλης και όρισαν την έναρξη μιας περιόδου έντονης εκβιομηχάνισης.

H αρχιτεκτονική της ανοικοδόμησης στα χρόνια του ’30 θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως η πλέον αμιγής για την αρχιτεκτονική των νέων κτιρίων που κτίζονται στη Θεσσαλονίκη, τόσο στο ιστορικό κέντρο, όσο και στις εκτός των τειχών συνοικίες. H αστική τάξη του μεσοπολέμου, προσπάθησε να διαφοροποιηθεί από τους προηγούμενους αρχιτεκτονικούς ρυθμούς που είχαν αναδείξει άλλες κοινωνικοοικονομικές δυνάμεις. Έχοντας στη διάθεσή της ένα νέο υλικό, το μπετόν και μια ριζική αλλαγή στην αρχή της ιδιοκτησίας, την οριζόντιο ιδιοκτησία, αναζητεί να εκφράσει μέσα από τις γεωμετρικές φόρμες του μοντέρνου κινήματος και τον σχηματοποιημένο πλέον διάκοσμο του Art-Deco, τις φιλοδοξίες της, την πρόσφατη δύναμής της, τον "μοντερνισμό" της.